ظریف: هیچ اقدامی نمیتواند تصویر شکست ناپذیری اسرائیل را احیاء کند/ موضعگیری مقام معظم رهبری با عنایت به این واقعیت بود که کسی برای اسرائیل چتر نجات نیندازد/ اسرائیل به دنبال وادار کردن آمریکا به درگیری بزرگتر در منطقه است
تاریخ انتشار: ۵ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۹۷۱۸۲۲
وزیر امور خارجه پیشین جمهوری اسلامی ایران با اشاره به عملیات «طوفان الاقصی» گفت: الان بزرگترین دستاوردی که اسرائیل میتواند در این قضیه داشته باشد و آبرویی ایجاد کند، وادار کردن آمریکا به درگیری بزرگتر در منطقه است تا شکست فراموش شود. موضعگیری مقام معظم رهبری در روز دوم با عنایت به این واقعیت بود که کسی برای اسرائیل چتر نجات نیندازد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش جماران، محمدجواد ظریف روز پنجشنبه 4 آبان در نشست «بررسی تحولات فلسطین» که با حضور حجتالاسلام و المسلمین سیدحسن خمینی و به همت موسسه تنظیم و نشر آثار امام در حسینیه جماران برگزار شد، گفت: اتفاق بسیار مهمی در فلسطین به وقوع پیوسته که از ابعاد مختلف قابل فهم است. قصد من پرداختن به بعد بینالمللی ماجرا است. رژیم صهیونیستی از ابتدای تأسیس، مبنای خود را بر دو عامل و شعار قرار داده است: «شعار مظلومیت و شعار شکستناپذیری».
«پیام مظلومیت»، مهمترین پیام رژیم صهیونیستی به عنوان گزارهای جهانی بوده است
این روند با تهدیدسازی از ایران و ادعای پیگیری سلاح هستهای توسط ایران، تداوم یافت
وزیر امور خارجه پیشین ایران اضافه کرد: با استفاده از روندی که شاید اسرائیلیها آن را خلق کردند و بعدا متخصصان روابط بینالملل به آن امنیتیسازی و تهدیدانگاری گفتند، پایهگذاران اسرائیل از هولوکاست که یک جنایت بزرگ در تاریخ بشریت بود، اما در اروپا اتفاق افتاده بود و مردم فلسطین در آن نقشی نداشتند، سوءاستفاده کردند؛ برای اینکه خود را مظلوم نشان دهند و ضایع کردن حق دیگران را توجیه کنند.
وی ادامه داد: «پیام مظلومیت»، مهمترین پیامی بود که رژیم صهیونیستی قبل از تشکیل و بعد از تشکیل آن را به عنوان گزارهای جهانی مطرح کرد. این روند با هولوکاست شروع شد، با تروریست خواندن اعراب ادامه پیدا کرد و بعد از شروع روند سازش در دهه 90 میلادی، با تهدیدسازی از ایران و ادعای پیگیری سلاح هستهای توسط ایران، تداوم یافت.
«نیاز به دشمنی» از خصیصههای اسرائیل است آنها به دشمن نیاز داشتند تا وضعیت داخلی را سر و سامان دهند
ظریف افزود: «نیاز به دشمنی» از خصیصههای اسرائیل است. آنها به دشمن نیاز داشتند تا وضعیت داخلی را سر و سامان دهند و هم مظلومیت و مقبولیت بینالمللی برای خود ایجاد کند. این مظلومنمایی در حدی بود که موضع اولیه دبیرکل سازمان ملل به هیچ وجه قابل پذیرش نبود و من در توییتی نوشتم که «شرم بر ملل متحد». موضع اولیه دبیرکل، که برگرفته از فضای مظلومیت دروغین رژیم صهیونیستی بود، اصلا برای شخصی که دبیر ملل متحد است و نماینده 195 کشور به حساب میآید، نه فقط رژیم صهیونیستی و طرفدارانش، به هیچ وجه پذیرفتنی نبود.
اسرائیل این توهم را در دنیا ایجاد کرد که شکست ناپذیر است حضرت امام سردمدار شکستن این توهم بود فلسطین شکستن این توهم پوشالی را به امام مدیون است
ظریف با بیان اینکه «دومین عاملی که همواره از سوی اسرائیل مورد استفاده قرار میگیرد، افسانه شکستناپذیری رژیم صهیونیستی» است، اظهار کرد: اسرائیل همواره سعی کرده از عامل شکستناپذیری نیز برای پیشبرد اهداف و ادامه حیات خود بهره گیرد. آنها کوشیدهاند این توهم را در دنیا ایجاد کنند که شکست ناپذیر هستند و هیچ امکانی برای مقاومت در برابر زورگوییهای اسرائیل و آمریکا وجود ندارد. حضرت امام سردمدار شکستن این توهم بود. فلسطین شکستن این توهم پوشالی را به امام مدیون است.
او ضمن اشاره به رویکردی که از ابتدا از سوی رژیم صهیونیستی مورد استفاده قرار میگرفت گفت: از زمان موسس رژیم صهیونیستی، آقای بن گوریون نظرش این بود که هیچ جنگی نباید درون مرزهای 1948 صورت بگیرد و جنگها باید در مرزهای 1967 یا فراتر از آن باشد تا ایده شکست ناپذیری اسرائیل تحت تأثیر قرار نگیرد. این واقعیت هم غیرقابل تردید است که مردم سرزمینهای اشغالی با مردم کرانه باختری و نوار غزه خیلی فرق میکنند. اینها از زندگی خیلی راحتی در غرب به سرزمینهای اشغالی آمدهاند و بسیاری از ساکنان 1948 اگر احساس ناامنی کنند به کشورهای اصلی شان در اروپا و آمریکا بازمیگردند.
از نظر حقوق بینالملل تا زمانی که اشغالگری وجود دارد، امکان دفاع مشروع هم وجود دارد گوترش، دبیرکل سازمان ملل هنوز به این باور نرسیده که اسرائیل اشغالگر است
وزیر خارجه پیشین ایران تصریح کرد: اسرائیلیها از یک گزاره کوچک «دیگر هرگز» برای جا انداختن این دو ایده استفاده میکنند. با تسلط آنها بر صحنه رسانهای دنیا مسألهای که زیاد سعی میشود اتفاق بیفتد، طرح هر اتفاقی به عنوان نقطه شروع است. واقعهای که در غزه اتفاق افتاد به عنوان یک اتفاق جدید و نقطه شروع جا زده میشود اما از نظر حقوق بینالملل تا زمانی که اشغالگری وجود دارد، امکان دفاع مشروع هم وجود دارد. اشغال برآمده از حمله مسلحانه است و بر اساس اصل 51 منشور ملل متحد تا زمان پایان حمله مسلحانه یا اقدام بایسته از سوی شورای امنیت برای پایان حمله مسلحانه، دفاع مشروع میتواند ادامه داشته باشد. آغاز کردن تاریخ از یک مبدأ غیرواقعی شیوه اسرائیل است. مبدأ تاریخ فلسطین از زمان اشغال فلسطین است. این اشغال حتی به باور کسانی که معتقد به راهحل دو دولتی هستند از سال 1967 ادامه دارد. آقای گوترش، به عنوان یک دیپلمات و سیاستمدار با سابقه تازه به این باور نرسیده است که اسرائیل اشغالگر است اما این اظهارات دیر مطرح شد.
همه تهاجمات اسرائیل در ابتدا موفق بوده اما در ادامه به شکست منجر شده
محمدجواد ظریف ادامه داد: در خصوص شکست ناپذیری اسرائیل ما به تاریخ نگاه نمیکنیم. همه تهاجمات اسرائیل درست است که در ابتدا موفق بوده اما در ادامه به شکست منجر شده است. حمله سال 1982 به لبنان در شرایطی اتفاق افتاد که آنها تا بیروت را اشغال کردند، اما از دل این ماجرا مقاومت فلسطین و مقاومت لبنان ایجاد شد. آنها مرحوم عرفات را از بیروت به تونس فرستادند و مجاهدان فلسطینی و فتح را اخراج کردند، اما آنچه اتفاق افتاد تشکیل یک مقاومت فلسطینی و یک مقاومت لبنانی بود.
وی یادآور شد: نگاه کوتاه مدت، شکست ناپذیری را برای اسرائیل قابل باور میسازد، اما اگر مبدأ تاریخ را از زمان آغاز اشغال بدانیم، اسرائیل چندین بار شکست خورد که از جمله آنها خروج بدون قید و شرط از لبنان در سال 2000 بود. در دوره شارون که شاید بتوان او را تندروترین نخستوزیر اسرائیل دانست و به «قصاب صبرا و شتیلا» نیز معروف است، باز هم به صورت یکجانبه و بدون شرط در سال 2005 غزه را ترک کرد. آنها تمامی شهرکهای اشغالی را تخلیه کردند و از غزه خارج شدند.
جنگ ویتنام، سفارت آمریکا در ایران و 11 سپتامبر نماد شکست آمریکا بود
ظریف با بیان اینکه هیچ مقاومت و هیچ اقدامی به اندازه اقدام اخیر، شکستناپذیری اسرائیل را خدشه نکرد، تصریح کرد: تاکنون اقدامی به این وسعت در داخل سرزمینهای 1948 اتفاق نیفتاده بود. این نشان دهنده آسیب پذیری جدی اسرائیل مسلح به سلاح هستهای بود و ثابت کرد اسرائیل نتوانست از سرزمین اشغالی و ادعایی خود در برابر مقاومت ناشی از اشغال محافظت کند. کما اینکه آمریکا هم در سال 2001 نتوانست سرزمین خود را در برابر یک گروه مثل القاعده حذف کند. من در نیویورک در آن زمان، عدم امنیت را در چهره آمریکاییها میدیدیم. سه واقعه جنگ ویتنام، سفارت آمریکا در ایران و 11 سپتامبر نماد شکست آمریکا بود.
صهیونیست ها میخواهند تصور شکستناپذیری را با کشتار بیسابقه احیاء کنند
او با اشاره به عملیات «طوفان الاقصی» اظهار داشت: در ذهنیت تاریخی رژیم صهیونیستی واقعهای که در اکتبر اتفاق افتاد اصلا قابل فراموشی نیست. علت توحش بیسابقه اسرائیلیها در غزه هم همین است. میخواهند تصور شکستناپذیری را با کشتار بیسابقه احیاء کنند، اما به باور من هیچ اقدامی نمیتواند تصویر شکست ناپذیری اسرائیل را احیاء کند.
مردم پس از هفتاد سال زندگی در زندان، برایشان مرگ یا تدریجی است یا فوری
ظریف با بیان اینکه در مرز رفح تعداد بسیار کمی از مردم غزه برای پناهندگی رجوع کردند، گفت: اگر تعداد قابل توجهی به سوی گذرگاه رفح رفته بودند، اسرائیل میتوانست این ادعا را مطرح کند که غزه را خالی از سکنه کردم. آنها با بمباران وحشیانه هم نتوانستند به این هدف دست پیدا کنند. این یک واقعیت است که مردم پس از هفتاد سال زندگی در زندان، برایشان مرگ یا تدریجی است یا فوری؛ تحمل پناهندگی مجدد را ندارند؛ برای همین کسی حاضر نیست به مصر، سوریه یا اردن برود. آقای بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا به منطقه رفته بود تا شرایط را برای پذیرش مردم غزه آماده کند، اما نه مردم و نه کشورها این را نپذیرفتند.
با حمله زمینی، اسرائیل وارد تلهای شده که فرار از آن اصلا ساده نیست
وی با تأکید بر اینکه تصویر شکست ناپذیری با کشتار و حمله زمینی قابل بازسازی نیست، اظهار کرد: با حمله زمینی، اسرائیل وارد تلهای شده که فرار از آن اصلا ساده نیست. حضور اشغالگر خارجی در سرزمین مردمی دیگر موجب مقاومت میشود. درست است که از دهه 90 میلادی به بعد سازمان ملل متحد موضعی که همیشه داشت کنار گذاشت، اما این سازمان همواره مقاومت در برابر اشغال خارجی و هجوم بیگانه را مشروع میدانست.
غرب با یک مشکل حیثیتی مواجه است
ظریف تصریح کرد: الان این گرفتاری برای اسرائیل پیدا شده و آنها به دنبال راه فرار هستند. غرب هم با یک مشکل حیثیتی مواجه هستند. وسعت کشتار فلسطینیها هم در غرب فشاری را ایجاد کرده که توقعش را نداشتند. دستگاه تبلیغاتی رژیم صهیونیستی تلاش کرد تصویر متفاوتی را به جهان مخابره کند و برای مثال بگوید بیمارستان با راکت جهاد اسلامی یا حماس هدف قرار گرفته شده، اما آن میزان تخریب نمیتواند کار راکت باشد و حتما کار اسرائیلیهاست. «الجزیره» هم انصافا به خوبی مسأله را پوشش میداد و اجازه نداد تا دستگاه تبلیغاتی اسرائیل واقعیتی دروغین را جا بندازد. الان تلاش اسرائیل برای گسترده تر کردن جنگ به منظور کسب امتیاز است. کشیدن پای آمریکا به جنگ و وارد کردن آمریکا به جنگ با ایران که همواره آرزوی اسرائیل بود. پس از جنگ عراق و کویت، اسرائیل هیچ آرزویی بالاتر از حمله آمریکا به ایران نداشت.
در سال 2003، آمریکا حمله نکرد چون میدانست مردم ایران مقاومت خواهند کرد مقاومت مردم بزرگترین عامل بازدارندگی ما است عراق توان نظامی بالاتری از ایران داشت، اما مردمش از صدام حمایت نمی کردند
در زمان حمله آمریکا، عراق توان نظامی بالاتری از ایران داشت، اما ایران با خاتمی تصویر یک بازیگر معقول و خواهان گفتوگوی تمدنها را به نمایش گذاشته بود و عراق کشوری بود که به شدت دچار امنیتی سازی شده بود. از طرف دیگر مردم عراق از صدام حمایت نمیکردند
وزیر خارجه پیشین ایران ضمن اشاره به حمله آمریکا به عراق در سال 2003 گفت: شارون در سال 2002 به آمریکا رفت و گفت هدف درست حمله تهران است و بغداد آدرس غلط است. آمریکا به این دلیل حمله نکرد که میدانست مردم ایران مقاومت خواهند کرد و در برابر آنها خواهند ایستاد. این بزرگترین عامل بازدارندگی ما است. در آن زمان عراق توان نظامی بالاتری از ایران داشت، اما ایران با حضور آقای خاتمی تصویر یک بازیگر معقول و خواهان گفتوگوی تمدنها را به نمایش گذاشته بود و عراق کشوری بود که به شدت دچار امنیتی سازی شده بود. از طرف دیگر مردم عراق از صدام حمایت نمیکردند.
لابی اعراب و لابی اسرائیل و لابی منافقین تلاش زیادی کردند که حمله علیه ایران انجام شود
زمانی که دروغ هسته ای را مطرح کردند ما حتی یک سانترفیوژ در نطنز نداشتیم
آمریکا به عراق حمله کرد چرا که میدانست پیروزی بر عراق راحت بود زیرا عراق منزوی بود و مردم عراق هم از حکومتشان حمایت نمیکردند
وی یادآور شد: در تحلیلهایی که در آن زمان مطرح شد، این نکته حائز اهمیت بود که لابی اعراب و لابی اسرائیل و لابی منافقین که با اطلاعات اسرائیل و پول اعراب کار میکرد تلاش زیادی کردند که حمله علیه ایران انجام شود. همان زمان دروغ هستهای را افشا کردند؛ آن هم در حالی که ما حتی یک سانترفیوژ هم در نطنز نداشتیم. اعراب اصلا مایل نبودند صدام سقوط کند. از سال 2003 که صدام سقوط کرد تا سال 2016 برای 13 سال دولت عربستان سعودی سفیر به عراق نفرستاد. از این 13 سال، 8 سال تلاش سعودیها تلاش کردند تا حکومت عراق ساقط شود. آمریکا به عراق حمله کرد چرا که میدانست پیروزی بر عراق راحت بود زیرا عراق منزوی بود و مردم عراق هم از حکومتشان حمایت نمیکردند.
اسرائیل به دنبال وادار کردن آمریکا به درگیری بزرگتر در منطقه است
ظریف در پایان گفت: الان بزرگترین دستاوردی که اسرائیل میتواند در این قضیه داشته باشد و آبرویی ایجاد کند، وادار کردن آمریکا به درگیری بزرگتر در منطقه است تا شکست فراموش شود. موضعگیری مقام معظم رهبری در روز دوم با عنایت به این واقعیت بود که کسی برای اسرائیل چتر نجات نیندازد. مردم فلسطین مقاومت کردند و جمهوری اسلامی هم همواره از این مقاومت حمایت کرده، اما شکست خوردن این دوگانه رژیم صهیونیستی یعنی مظلومیت و شکست ناپذیری واقعیتی است که نباید اجازه دهیم با تحریف رسانهها تحت تأثیر قرار گیرد.
منبع: جماران
کلیدواژه: انتخابات مجلس لیگ برتر طوفان الاقصی رژیم صهیونیستی فلسطین اسرائیل محمدجواد ظريف طوفان الاقصی انتخابات مجلس لیگ برتر طوفان الاقصی شکست ناپذیری اسرائیل حمایت نمی کردند برای اسرائیل اتفاق افتاد اسرائیلی ها خارجه پیشین مردم عراق ملل متحد هسته ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۹۷۱۸۲۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فارن افرز: از اتحاد عبری-عربی علیه ایران خبری نیست/ همسایگان عربی ایران به دنبال جنگ با تهران نیستند
به گزارش جماران، با گذشت چند روز از پاسخ نظامی مستقیم جمهوری اسلامی ایران به حمله اسرائیل به ساختمان بخش کنسولی سفارت ایران در دمشق، تحلیل ها درباره تاثیرات این حمله بر معادله های منطقه ای و فرامنطقه ای جنبه های وسیع تر و متفاوت تری را زیر ذره بین برده است. فارن افرز در تحلیلی در این باره می نویسد: زمانی که ایران در 13 آوریل بیش از 300 موشک و پهپاد را به سمت اسرائیل شلیک کرد، اردن به دفع حمله کمک کرد. گزارشهای اولیه رسانهها حاکی از آن بود که چندین کشور عربی دیگر در دفاع از رژیم اسرائیل کمک کردهاند، تلاشهایی که آنها بعداً آن را رد کردند. با این وجود، گروهی از رهبران اسرائیل و همچنین برخی ناظران در واشنگتن، این اقدامات را نشانهای از یک تغییر بزرگ تفسیر کردند. محور این تحلیل ها این بود که این کشورهای عربی، در صورت ادامه تشدید درگیری اسرائیل با ایران، طرفدار اسرائیل خواهند بود. سپهبد هرزی هالوی، رئیس ستاد کل ارتش رژیم اسرائیل، اعلام کرد که حمله ایران «فرصت های جدیدی برای همکاری در خاورمیانه ایجاد کرده است». مؤسسه مطالعات امنیت ملی، یک اندیشکده پیشرو اسرائیلی، اعلام کرد که «ائتلاف منطقهای و بینالمللی که در رهگیری پرتابهای ایران به سمت اسرائیل مشارکت داشت، پتانسیل ایجاد یک اتحاد منطقهای علیه ایران را نشان میدهد.»
پس از پاسخ اسرائیل به حمله ایران با یک حمله نسبتاً محدود به تأسیسات نظامی در ایران، دیوید ایگناتیوس، ستون نویس واشنگتن پست، ادعا کرد که اسرائیل «مانند رهبر یک ائتلاف منطقه ای علیه ایران رفتار می کند». او نوشت: «به نظر میرسد که اسرائیل با پاسخ آرام خود، منافع متحدانش در این ائتلاف - عربستان سعودی، امارات متحده عربی، اردن را که همگی در دفع حمله ایران به اسرائیل کمک کردند، در نظر گرفته بود.» به نظر ایگناتیوس، این یک «تغییر پارادایم برای اسرائیل» است، تغییری که به خاورمیانه «شکل جدیدی» میبخشد.
با این حال، این ارزیابیها بیش از حد مشتاقانه و خوش بینانه هستند و نمیتوانند پیچیدگی چالشهای منطقه را درک کنند. مطمئناً، با توجه به ماهیت بیسابقه حملات نظامی در ماه آوریل، استراتژی آینده اسرائیل علیه ایران ممکن است ملاحظات منطقهای را بیشتر در نظر بگیرد. اما واقعیتهای منطقه که مانع همکاری اعراب و اسرائیل میشود، تغییر قابل توجهی نکرده است.
حتی قبل از حمله حماس در 7 اکتبر و متعاقب آن جنگ اسرائیل علیه غزه، کشورهای عربی که توافقنامه 2020 ابراهیم را امضا کردند و عادی سازی با اسرائیل را پذیرفتند، از حمایت بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل از گسترش شهرک سازی های اسرائیل در کرانه باختری و سیاست او نسبت به غزه، ناامید شده بودند. تلاش وزرای راست افراطی او برای تضعیف وضعیت موجود در بیت المقدس ، مجموعه ای از حملات مرگبار شهرک نشینان اسرائیلی به فلسطینی ها در شهرهای کرانه باختری در بهار سال 2023 به تنش های منطقه ای دامن زد. پس از آغاز عملیات نظامی اسرائیل در غزه در ماه اکتبر، که موجی از اعتراضات را در سراسر خاورمیانه برانگیخت، رهبران عرب در حمایت آشکار از اسرائیل تردید بیشتری پیدا کردند، زیرا می دانستند که همکاری آشکار می تواند به مشروعیت داخلی آنها لطمه بزند.
هیچ چیز درباره واکنش اعراب به این دور از رویارویی ایران و اسرائیل نشان نمی دهد که این مواضع تغییر کرده است. گروهی از دولتها که بسیاری از اسرائیلیها از آنها به عنوان «اتحاد سنی» یاد میکنند، در واقع همچنان به دنبال متعادل کردن روابط خود با ایران و اسرائیل، حفاظت از اقتصاد و امنیت خود و مهمتر از همه، جلوگیری از درگیری منطقهای گستردهتر هستند.
آنها همچنین احتمالاً پایان دادن به جنگ فاجعه بار در غزه را بر رویارویی با ایران در اولویت قرار خواهند داد. با این حال، با افزایش تنش بین ایران و اسرائیل، اشتیاق کشورهای عربی برای تسریع در ادغام منطقهای اسرائیل بیش از هر زمان دیگری به تمایل اسرائیل برای پذیرش تشکیل کشور فلسطین بستگی دارد.
پیش از حمله 13 آوریل ایران به اسرائیل، عربستان سعودی و امارات متحده عربی اطلاعاتی درباره این حمله قریب الوقوع با ایالات متحده به اشتراک گذاشتند. سپس فرماندهی مرکزی ایالات متحده از این اطلاعات برای هماهنگی پاسخ خود با اسرائیل و سایر شرکا استفاده کرد. اردن به هواپیماهای نظامی آمریکا و بریتانیا اجازه ورود به حریم هوایی این کشور را داد تا هواپیماهای بدون سرنشین و موشکهای ورودی ایرانی را متوقف کنند و مستقیماً حملات ایران را رهگیری کنند. گزارشهای اولیه رسانهها، بهویژه در ایالات متحده و اسرائیل، تأکید کردند که تلاشهای منطقهای گسترده، حمله تهران را خنثی کرده است.
اما به زودی مشخص شد که نقش اعراب در دفع حمله ایران محدود بوده است. هم عربستان سعودی و هم امارات به صراحت هرگونه کمک نظامی مستقیم به دفاع اسرائیل را تکذیب کردند. مقامات اردنی از مشارکت خود با عنوان حفاظت از منافع خود دفاع کردند. ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن، با تاکید بر اینکه کشورش برای کمک به اسرائیل اقدامی نکرده است، اعلام کرد که «امنیت و حاکمیت» اردن «بالاتر از همه ملاحظات» قرار دارد.
تلاش هایی که کشورهای عربی برای مقابله با ایران انجام دادند، تقریباً به طور قطع ناشی از تمایل به حفظ روابط خود با ایالات متحده بود، نه برای همسویی بیشتر با اسرائیل. از زمانی که اسرائیل عملیات خود را در غزه آغاز کرد، رهبران عرب از اینکه جو بایدن، رئیسجمهور ایالات متحده موفقیت بیشتری در مهار رفتار اسرائیل در غزه کسب نکرده است، شگفت زده شدهاند. اما آنها همچنان به دنبال تعمیق همکاری خود با واشنگتن هستند. آنها هیچ منبع جایگزینی برای نوع امنیتی که ایالات متحده برای آنها تامین می کند، نمی بینند.
در ماههای اخیر، کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و همچنین مصر و اردن به تشویق واشنگتن برای کمک به مدیریت پویاییهای امنیتی خاورمیانه، مهار فعالیتهای ایران و جلوگیری از یک جنگ منطقهای گستردهتر ادامه دادهاند. پایان دادن به جنگ در غزه همچنان یک اولویت فوری منطقه ای است و کشورهای عربی در حال کار برای یک طرح صلح با دولت بایدن هستند. رهبران عربستان همچنان معتقدند که یک معاهده دفاعی دوجانبه با ایالات متحده باید بخشی از هر توافق عادی سازی آینده با اسرائیل باشد. امارات به تلاش خود برای مذاکره درباره توافقنامه دفاعی خود با دولت بایدن ادامه داده است.
با این حال، در همین زمان، کشورهای حوزه خلیج فارس اکنون تعامل نزدیک تری با تهران دارند. در سال 2019، پس از خروج دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا از توافق هسته ای که ایالات متحده و سایر قدرت های بزرگ با ایران بر سر آن توافق کرده بودند، تهران بی ثباتی را در سراسر خلیج فارس گسترش داد، به کشتی ها در نزدیکی بنادر امارات حمله کرد و برای اولین بار حملات دقیقی را علیه تاسیسات نفتی عربستان انجام داد. ( این گزاره ها ادعای نویسندگان گزارش است و تهران دست داشتن در این حملات را تکذیب کرده است.) پس از امضای توافقنامه ابراهیم، تهران نیز به صراحت به بحرین و امارات هشدار داد که حضور نظامی اسرائیل در خلیج فارس خط قرمزی برای ایران خواهد بود.
خیلی قبل از حمله حماس در 7 اکتبر، کشورهای عربی به طور کلی تصمیم گرفته بودند که بهترین راه برای کاهش خطر ایران ، تلاش برای نزدیکی است، نه تلافی. امارات و عربستان سعودی روابط دیپلماتیک خود با ایران را به ترتیب در سال های 2021 و 2023 احیا کردند. از 7 اکتبر، این کشورها همراه با بحرین و عمان، پیامها و هشدارهایی را بین ایران و اسرائیل مخابره کرده و برای مدیریت تنشها پیشنهاداتی را برای خروج از این وضعیت پیشنهاد دادهاند. دو روز پس از حمله ایران در 13 آوریل، وزیر امور خارجه مصر با همتایان ایرانی و اسرائیلی خود به منظور مهار تشدید درگیری تلفنی تماس گرفت.
در ماههای آینده، کشورهای عربی احتمالاً تلاش خواهند کرد تا این اقدام متعادل کننده را حفظ کنند و از همه طرفها به خویشتنداری دعوت کنند و از اقدامات تهاجمی بیشتر اسرائیل فاصله بگیرند. اگر تشدید تنش بین ایران و اسرائیل ادامه یابد، آنها احتمالاً حتی بیشتر تمایلی به حمایت از عملیات اسرائیل نخواهند داشت. هزینه های داخلی آنها برای حمایت آشکار از اسرائیل احتمالاً با گذشت زمان افزایش خواهد یافت، به ویژه اگر نیروهای اسرائیلی به سمت رفح حرکت کنند، شهری در جنوب غزه که صدها هزار فلسطینی در آن پناه گرفته اند و اسرائیل مدعی است که حماس پایگاهی مستحکم دارد.
بسیاری از کشورهای عربی نگرانی های اسرائیل در مورد فعالیت های منطقه ای ایران، به ویژه حمایت این کشور از شبه نظامیان غیردولتی را دارند. اما کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، بهویژه، به وضوح محاسبه کردهاند که آغاز گفتگوهای مستقیم دیپلماتیک، اعمال فشار با انگیزههای اقتصادی و انجام دیپلماسی پشتیبان با تهران امنترین راهها برای حفاظت از منافع آنها و جلوگیری از سرریز درگیری است. هر چقدر هم که درگیری ایران و اسرائیل تشدید شود، کشورهای عربی احتمالاً از این اشکال تعامل عقب نشینی نخواهند کرد. تلاش های آنها برای عادی سازی روابط با ایران از زمان آغاز جنگ غزه سرعت گرفته است، در حالی که تلاش ها برای عادی سازی روابط آنها با اسرائیل متوقف شده است.
در تلاش برای ترغیب اسرائیل به تفکر فراتر از جنگ غزه، عربستان سعودی همچنان چشمانداز عادیسازی را مشروط به مشارکت اسرائیل در یک فرآیند سیاسی با هدف ایجاد کشور فلسطینی می کند. با این حال، اسرائیل این درخواست های عربستان را نادیده گرفته است، شاید به دلیل اطمینان بیش از حد که پس از پایان جنگ در غزه، روند عادی سازی می تواند از همان جایی که متوقف شد ادامه یابد. عادی سازی بیشتر رابطه اعراب و اسرائیل در این شرایط بعید است. کشورهای عربی به همکاری با واشنگتن در زمینه دفاع موشکی ادامه خواهند داد، اما این همکاری مستلزم هماهنگی مستقیم با اسرائیل نیست. آنها همچنین به این زودی ها به سطح یک اتحاد رسمی دفاعی نزدیک نخواهند شد. این امر مستلزم همسویی بهتر سیستمهای دفاعی کشورهای عربی و همچنین اعتماد بسیار بیشتر است که هر دوی این موارد در خاورمیانه وجود ندارد و ایجاد آن زمان میبرد.
کشورهای عربی، به ویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس، از تلاشهای اسرائیل برای تنزل دادن تواناییهای نیابتی ایران استقبال خواهند کرد. اما آنها به احتمال زیاد با هرگونه حمله مستقیم به ایران که میتواند چشمانداز اقتصادی شکننده منطقه را بیثبات کند یا به حمله متقابل ایران در خلیجفارس منجر شود، مخالفت خواهند کرد. با وجود اینکه کشورهای عربی علاقه مند به حفظ روابط دفاعی نزدیک با واشنگتن هستند، آنها نمی خواهند به بلوکی بپیوندند که آشکارا علیه ایران و حامیان جهانی آن مانند روسیه کار می کند. آنها ترجیح می دهند روابط چند منطقه ای و جهانی را متعادل کنند، نه اینکه پل ها را بسوزانند.
با وجود این محدودیتها، کشورهای عربی میتوانند نقش مهمی در جلوگیری از تشدید بیشتر تنش بین ایران و اسرائیل ایفا کنند. تقویت خطوط ارتباطی بین دو کشور - و ایجاد خطوط گرم برای مدیریت بحران - بیش از هر زمان دیگری حیاتی است. دقیقاً به این دلیل که تعدادی از کشورهای عربی روابط خود را با ایران و اسرائیل تقویت کردهاند، آنها میتوانند از این روابط برای تشویق به خویشتنداری و کمک به انتقال پیامها بین دو طرف استفاده کنند و در صورت شروع درگیریها برای جلوگیری از درگیری یا کاهش آسیب تلاش کنند. در درازمدت، برای ایجاد ثبات در منطقه، کشورهای خاورمیانه باید پلتفرم خود را برای گفتگوی منظم ایجاد کنند که برای مشارکت ایران و اسرائیل باز باشد. حملات اخیر که ایران و اسرائیل را در آستانه جنگ قرار می دهد، تنها نشان می دهد که چقدر نیاز به چنین گفت وگویی ضروری شده است.
اما جهان باید انتظارات خود را برای همکاری نزدیکتر بین کشورهای عربی و اسرائیل کاهش دهد. همکاری کاملاً فنی که کشورهای عربی و اسرائیل اخیراً در زمینههای مورد علاقه مشترک از جمله انرژی و تغییرات آب و هوا داشتهاند، احتمالاً ادامه خواهد داشت. با این حال، گردهماییهای منطقهای پرمخاطب که آشکارا تعامل سیاسی کشورهای عربی با اسرائیل را تبلیغ میکنند، در کار نیست مگر اینکه اسرائیل به جنگ خود با غزه پایان دهد. تا آن زمان، تلاش کشورهای عربی برای حفظ روابط اقتصادی خود با اسرائیل نیز محدود خواهد بود. یک استراتژی کوتاهمدت واقعبینانهتر، حمایت از توانایی آنها برای میانجیگری و جلوگیری از درگیریهای آینده بین ایران و اسرائیل را در اولویت قرار خواهد داد.